Sobotni (powtórzony następnie w niedzielę) koncert Wiener Symphoniker miał program ułożony częściowo dość ciekawie, a częściowo mocno tradycyjnie. Dyrygował Manfred Honeck, którego lubię i cenię. Ostatni raz słyszałem go z tą samą orkiestrą, prowadził Ósmą Brucknera (link do relacji TUTAJ). Tym razem w programie znalazły się trzy dzieła.

Dużą atrakcją było pierwsze w Europie wykonanie Frozen Dreams Lery Auerbach. To twórczyni i dyrygentka amerykańska pochodzenia rosyjskiego, urodzona w Czelabińsku w 1972 roku. Ma w dorobku m.in. balety, opery, cztery koncerty skrzypcowe, koncert wiolonczelowy, dzieła orkiestrowe i kameralne przeznaczone na przeróżne składy. Frozen Dreams istniało wcześniej w wersji na kwartet smyczkowy. Wersja orkiestrowa tej kompozycji pochodzi z tego roku, a po raz pierwszy zabrzmiała 13 czerwca w wykonaniu Honecka i Pittsburgh Symphony Orchestra. Kompozycja nosi podtytuł A Reflection on Sound, Memory, and the Uncertainty of Time, została też opatrzona komentarzem (dostępny jest TUTAJ), z którego wynika, że twórczynię interesowało zagadnienie nieświadomości i snów. Na pewno jest to dzieło napisane przez artystkę gruntownie wykształconą, wiedzącą, jak operować orkiestrą i jak wydobywać z niej rozmaite efekty kolorystyczne. Nie mam oczywiście mocy przewidywania przyszłości, ale jakoś nie sądzę, abyśmy czytali o tej kompozycji w podręcznikach. Początek z pizzicato smyczków jest obiecujący i zapowiada rozwinięcie, do którego jednak nie dochodzi, pozostawiając uczucie niedosytu.

W pierwszej części wieczoru znalazł się też Koncert skrzypcowy D-dur Ericha Wolfganga Korngolda, dzieło, którego do tej pory nie słyszałem na żywo (choć kilka nagrań na półkach mam). Powstało ono w 1945 roku na skutek namów ze strony pochodzącego z Częstochowy polskiego skrzypka Bronisława Hubermana, a przy pisaniu kompozytor pełnymi garściami czerpał ze swojej muzyki filmowej, tworzonej na potrzeby hollywoodzkich produkcji w latach 30. Ostatecznie jednak koncert prawykonał nie Huberman, a Jascha Heifetz, a Korngold zadedykował utwór… Almie Mahler, wdowie po człowieku, który wsparł go na bardzo wczesnym etapie kariery. W Wiedniu partię solową wykonał Leonidas Kavakos, którego słyszałem do tej pory dwukrotnie – raz w koncercie Brahmsa z Blomstedtem i Wiedeńczykami, i raz w triach Beethovena i Brahmsa z Axem i Ma. Jakoś mnie podczas tych koncertów nie zachwycił. Także i tym razem jego gra nie rzuciła mnie na kolana. Ma co prawda piękną, pełną słodyczy barwę, ale ton jego instrumentu jest dość mały i czasem znikał pod orkiestrą – i to wcale nie w odcinkach tutti. Początek trzeciej części, żywy jig, był też dość zamazany pod względem artykulacji. Pewnym problemem było to, że stale używał nadmiernej wibracji, co w połączeniu ze staromodnym portamentem i dość jednak showmańskim sposobem zachowania dawało nie do końca zachwycające rezultaty. Ale publiczność nagrodziła jego wykonanie gromką owacją, za którą odwdzięczył się wykonując Loure z III Partity E-dur BWV 1006 Bacha.

W drugiej części koncertu znalazła się Siódma Ludwiga van Beethovena, którą Honeck nagrał kilka lat temu z Pittsburgh Symphony Orchestra. Wiedeńskie wykonanie miało wszystko, czego można oczekiwać od wzorcowo wykonanej symfonii tego autora. Przede wszystkim wartkie tempa, których nie powstydziliby się Gardiner czy Norrington, a także wyraziście podkreśloną rytmikę. Honeck prowadził orkiestrę w tempach co prawda mocno wyśrubowanych, ale było tam też dużo subtelnych zawahań rytmu, które służyły zbudowaniu napięcia czy podkreślaniu ważnych momentów. Całość była też grana dość lekko, a orkiestra imponowała formą. Rewelacyjnie brzmiał zwłaszcza kwintet – rewelacyjnie zgrany, dysponujący znakomitą artykulacją. Drzewo i blacha nie pozostawały w tyle, a Honeck wydobył z narracji mnóstwo ciekawych detali. W równie intrygujący sposób kształtował też dynamikę, zwłaszcza w ogniwie drugim i trzecim, w których zdarzały się miejsca grane na granicy słyszalności. Styl dyrygencki Honecka to idealnie zbalansowane połączenie dyscypliny i wyobraźni. Nie wiem, czy przypadkiem nie był to najlepszy koncert Wiener Symphoniker, na którym byłem.

foto. Todd Rosenberg